23 maart 2004, voor Amsterdams blaadje Tablet, onder de naam Barend Onrust te Kollum


Het hellend vlak van de glijbaan


De jaren van afbraak hebben toegeslagen en sporen nagelaten. Je vraagt je als twijfelende dertiger af wanneer je immer doorglijdende banenmotor toch op de verkeerde weghelft terecht is gekomen. Je bent je eigen spookrijder geworden. Rapportjes schrijven, cijfertjes intoetsen, stapeltjes papier verschuiven, beleidjes ontwikkelen, adviesjes geven, cursusjes doen, reorganisatietjes begeleiden, hamburgertjes bakken. Een startbaan is er alleen nog om van op te stijgen of mee door te stromen, niet om te bezetten. Akties en boodschappen vind je alleen nog in de supermarkt. Of liever: ze worden nog wel op straat gehouden, maar altijd met rare mensen en op zaterdagmiddag als je net in de supermarkt bent.


En wat denk je als je 's avonds thuiskomt? Je denkt niet al te veel meer. Hoofdschuddend het nieuws kijken en morgen niet vergeten een amnestief emailtje door te sturen (maar wel lekkerpuh in de baas zijnhaar tijd -oeioei!). Op verjaardagen wordt nog wel eens aan wilde aktiejaren gememoreerd, wisselend weemoedig en weerzinnig. Maar dan is het alweer tijd voor bed en het nieuwste AKO-toptienboek.


Vrijwel elke baan met een minimale (illusie van) verantwoordelijkheid kost natuurlijk veel meer dan de 36 uur die je officieel werkt, misschien zelfs wel het dubbele. Een kort rekenvoorbeeld op je mentale schoolbord:


Tijd kwijt per week


Betaalde werktijd:

dingen doen 36 uur

Totaal betaalde werktijd 36 uur


Onbetaalde werktijd:

pauze tussen collega's 2,5 uur

vervoer van en naar het werk 5 uur

efficiƫntieverlies voor/tijdens/na reorganisatie 3 uur

vergaderingen/bijeenkomsten buiten werktijd 3 uur

op feestjes uitleggen wat je doet 2 uur

klagen bij vriend/in/en over collega's 4 uur

iets met telefoontjes en emails doen 3 uur

over je werk dromen 2,5 uur

anti-stress dingen doen (incl. fitness) 3 uur

jezelf tegenover je ouders verdedigen 2 uur

ongewenste personeelsuitjes(-uitloop) 1 uur

administratie, belastingen, etc. 2 uur

emotionele schade na 'grap' van collega's 3 uur

Totaal onbetaalde werktijd 36 uur


Met andere woorden: je werkt twee keer zo lang als waarvoor je betaald krijgt, oftewel (afhankelijk van je instelling): je krijgt maar een half salaris! En als er nou iets is waar wij mensen van nu een bloedhekel aan hebben, is het wel gratis werken of minder krijgen dan waar we recht op hebben. Die 36 uur onbetaalde werktijd zouden we ook gewoon in onze favoriete speeltuin door kunnen brengen! Dus, arbeiders aller windstreken, sta op en kom in opstand! Eindelijk weer iets om voor te vechten: je eigen glijbaan!


Barend Onrust